Paweł Reszka, Michał Majewski "Zawód: szpieg. Rozmowy z Aleksandrem Makowskim"

Sukces tej książki to zasługa jej autorów i rozmówcy. Ci pierwsi to doświadczeni dziennikarze - Paweł Reszka i Michał Majewski. A ich rozmówcą i bohaterem książki jest Aleksander Makowski, jeden z najsłynniejszych oficerów polskiego wywiadu. 

O Aleksandrze Makowskim zrobiło się głośno dwa lata temu, gdy Czarna Owca wydała jego książkę "Tropiąc Bin Ladena". Po tej lekturze uznałam, że Makowski to najzdolniejszy pisarz wśród agentów polskiego wywiadu; błyskotliwy, inteligentny, świetnie budujący napięcie i przede wszystkim mający coś do powiedzenia.

Rozmowy, które z Aleksandrem Makowskim prowadzą dwaj dziennikarze są swoistym uzupełnieniem poprzedniej książki. I tu również znakiem jakości jest znakomita umiejętność snucia opowieści, które pokazują kawałek niedostępnego powszechnie świata. Makowski, z wrodzoną sobie swobodą, opowiada o kulisach werbowania i działania agentów oraz o tym,  jak wyglądała jego praca jako oficera PRL-owskiego wywiadu. Sporo jest o szkoleniach szpiegów w Kiejkutach, czy pracy tzw. "nielegałów". Tytułowy szpieg nie szczędzi nam przy tym "smaczków" związanych z pracą oficera wywiadu. Pisze o sposobach pozyskiwania informacji, ich weryfikacji, budowania zaufania. Jak również o wielkiej skrupulatności, pracowitości i wytrwałości, które są fundamentem dobrego szpiega. Jest też o sukcesach, porażkach, słabościach, niebezpieczeństwach.

Makowski nie ukrywa okresu swojej pracy przy rozpracowywaniu źródeł finansowania polskiej opozycji w latach 80. - co stało się powodem jego negatywnej weryfikacji w roku 1990 i zwolnienia ze służby. To zresztą początek kolejnej fascynującej historii związanej z późniejszą pracą u Rudolfa Skowrońskiego, szefa Inter Commerce. Obaj prowadzili w Afganistanie rozmowy w sprawie handlu bronią, szmaragdami i druku afgańskich pieniędzy w Polsce. W negocjacjach z Ahmadem Szahem Masudem, dowódcą Sojuszu Północnego, walczącego z reżimem talibów, z którym Makowski się zaprzyjaźnił, niewątpliwie pomagało jego doświadczenie ze służby wywiadowczej.

Makowski mówi dziennikarzom tyle, ile chce i tyle, ile może. Ale nie da się ukryć, że dla czytelnika niewtajemniczonego w kulisy pracy wywiadu to naprawdę bardzo dużo. Tzw. zwyczajne życie miesza się w tej książce z historiami rodem z najlepszych sensacyjnych filmów. I nawet jeśli to tylko niewielki fragment prawdziwego życia szpiega, to choćby dla tego fragmentu warto tę książkę przeczytać.

Paweł Reszka, Michał Majewski "Zawód: szpieg. Rozmowy z Aleksandrem Makowskim", Czarna Owca, 2014 r.